Ciepły montaż okien - materiały uszczelniające

Nic bardziej mylnego. W wymiarze finansowym, to nic innego jak długoterminowa inwestycja. W codziennym użytkowaniu – komfort przebywania w pomieszczeniu – poprawa mikroklimatu pomieszczenia, ograniczenie wystąpienia zagrzybienia wokół okien i drzwi wejściowych, a co za tym idzie zniwelowanie ryzyka wystąpienia lub spotęgowania działania chorób, takich jak alergie czy astma. 

Rozszerzalność termiczna materiałów
Prawidłowe funkcjonowanie i trwałość połączeń budowlanych, zależą od szeregu zjawisk fizyko-chemicznych. Znaczący wpływ na rodzaj zastosowanego uszczelnienia w połączeniach okienno-murowych, odgrywa współczynnik rozszerzalności termicznej łączonych materiałów oraz ich kolorystyka. Różna rozszerzalność temperaturowa materiałów prowadzi niejednokrotnie do zerwania połączenia na styku okno-mur. Badania wykonane w Instytucie Technik Okiennych w Rosenheim (Niemcy) wykazały również, że czarne profile okienne nagrzewają się niemal dwukrotnie bardziej niż białe, w tych samych warunkach nasłonecznienia. Skutkuje to odmiennym przyrostem długości w materiale i poziomem naprężeń w profilach poddanych testom. Istotna jest tu wiedza na temat wymaganego poziomu odkształceń materiału uszczelniającego – jego odpowiedniego doboru oraz właściwego użycia. Ponadto, projektując uszczelnienie, musimy wiedzieć na jakie podłoża materiał uszczelniający ma być aplikowany (adhezja i kompatybilność) oraz uwzględnić temperaturę jego pracy w złączu.

Dobór materiałów uszczelniających
Kolejna rzecz, to dobór zestawu materiałów (systemu) na uszczelnienie. W budownictwie, kierujemy się zasadą „szczelniej wewnątrz niż na zewnątrz”, co oznacza, że od strony zewnętrznej budynku, powinniśmy użyć materiał, który posiada zdolność do odprowadzania wilgoci nagromadzonej w spoinie, a więc również w strukturze materiału bazowego (np. piance poliuretanowej), celem długotrwałego utrzymania parametrów złącza. W okresie zimowym, ciśnienie cząstkowe pary wewnątrz ciepłego pomieszczenia jest znacznie większe niż na zewnątrz, więc powstaje parcie na powierzchnię wewnętrzną połączenia – dążenie do wyrównania równowagi ciśnień. Ciepłe powietrze z pomieszczenia, przechodząc przez szczelinę, ulega ochłodzeniu i wykrapla się para wodna. Jeżeli dopływ pary będzie szybszy od jej odprowadzania na zewnątrz, to wykroplona woda zacznie zalegać w połączeniu, a więc osłabiać parametry izolacyjności termicznej i akustycznej materiału bazowego – najczęściej pianki poliuretanowej. Zjawisko wystąpi, gdy opór dyfuzyjny na zewnątrz będzie większy od oporu występującego wewnątrz pomieszczenia. Zawilgocenie spoiny prowadzi najczęściej do powstawania mostków termicznych, a w dalszej konsekwencji zagrzybienia. Powinniśmy zatem poznać cechy materiału zanim użyjemy go w uszczelnieniu. Często popełnianym błędem jest pozostawienie nieosłoniętej pianki PU przy montażu okien i drzwi wyjściowych, która jest materiałem nasiąkliwym i degradowanym pod wpływem promieniowania UV.

Łącząc w całość powyższą, aczkolwiek mocno uproszczoną wiedzę, system prawidłowego montażu powinien posiadać paroprzepuszczalną warstwę zewnętrzną o niższym oporze dyfuzyjnym niż warstwa wewnętrzna (paroizolacyjna) oraz materiał bazowy, czyli taki który pozwoli nam cieszyć się ciepłem w pomieszczeniu i odizoluje domowników od hałasu dobiegającego z zewnątrz budynku. Warstwa zewnętrzna powinna cechować się odpornością na wiatr i silne opady deszczu, promieniowanie ultrafioletowe, czy odpornością na działanie skrajnych temperatur oraz posiadać na tyle dużą elastyczność, aby móc skutecznie przenosić ruchy złącza w okresie lato-zima. Warstwa bazowa powinna cechować się niskim współczynnikiem przewodności cieplnej, a równocześnie niskim współczynnikiem oporu dyfuzyjnego, aby umożliwić swobodny przepływ pary w złączu i skuteczne odprowadzanie wilgoci na zewnątrz. Zawilgocenie warstwy bazowej, skutkuje pogorszeniem parametrów termo-akustycznych. Warstwa wewnętrzna izoluje klimat pomieszczenia od spoiny, ograniczając dopływ ciepłego i wilgotnego powietrza z wnętrza. Przy niewłaściwym montażu uszczelnienia połączenia okiennego czy dylatacyjnego, pierwsze efekty możemy dostrzec już po paru miesiącach. Połączenia okienne, drzwiowe i dylatacyjne są miejscami newralgicznymi, bo to właśnie od nich rozpoczyna się powolna, aczkolwiek sukcesywna degradacja konstrukcji.   

Folie okienne
Oferta produktowa Tremco illbruck w zakresie ciepłego, choć lepszym słowem będzie „prawidłowego” montażu okien, poddawana jest ciągłemu procesowi rozwoju laboratoryjnemu, przy współpracy głównie z niemieckimi jednostkami badawczymi. Najbardziej rozpoznawanym produktem w systemie illbruck i3 jest folia okienna illbruck ME500 Duo (INTELLO). Folia ta posiada zmienny współczynnik oporu dyfuzyjnego więc niewątpliwą jej zaletą jest uniwersalność – jedną folię można stosować w warstwie wewnętrznej i zewnętrznej uszczelnienia. Samoprzylepna folia okienna ME500 Duo, występuje w czterech wariantach mocowań:

• do muru – przy użyciu paska butylowego;
• do muru – przy użyciu ekologicznego kleju illbruck SP025 na bazie polimerów hybrydowych;
• do muru – przy użyciu siatki podtynkowej;
• do okna – przy użyciu klipsa EPDM;

Popularne rozwiązania z wykorzystaniem folii okiennej illbruck ME500 Duo, to:

• okno zlicowane z murem,
• w ścianie jedno- i trójwarstwowej – okno cofnięte względem lica muru.

Nie należy zapominać, że dostępne na rynku folie zewnętrzne, wewnętrzne, jak i te do podwójnych zastosowań (w tym ME500 Duo), charakteryzują się odpornością na promieniowanie UV wynoszącą do 3 miesięcy. Jeśli zatem montaż okien i/lub drzwi wejściowych został rozpoczęty i ma być dokończony w późniejszym terminie, zaleca się użycie dedykowanych taśm rozprężnych, całkowicie odpornych na promieniowanie lub folii illbruck ME501 Duo HI z 9-miesięczną odpornością na UV. Taśma ME501 Duo HI, zintegrowana z klipsem EPDM, występuje w szerokościach do 300 mm i jest taśmą do zadań specjalnych – montażu okien wysuniętych poza lico muru (w warstwie ocieplenia). Premierę rozwiązania uszczelnienia w domach niskoenergochłonnych, pasywnych oraz blisko zero-energetycznych, których pojawia się na polskim rynku coraz więcej, zaprezentowano na rysunkach poniżej:

W przypadku muru trójwarstwowego, rozwiązanie wymaga użycia znacznie szerszych niż popularnie stosowane, folii okiennych.

Taśmy rozprężne
Drugą grupą produktów do zadań specjalnych są wspomniane taśmy rozprężne. Dwa flagowe produkty, które zoptymalizowały ciepły montaż okien to taśma illbruck TP650 illmod Trio oraz TP652 illmod Trio+ (z klinem od strony wewnętrznej), o szerszym zakresie zastosowania i wyższej szczelności powietrza niż wspomniana TP650 illmod Trio. Taśma TP652 illmod Trio+ znajduje zastosowanie głównie w domach pasywnych i zero-energetycznych.
Zarówno TP650, jak i TP652 pracują w funkcji montażu trójwarstwowego, nie odbiegając od niego ideą i założeniami, a dodatkową korzyścią jest to, że kilkukrotnie skracamy czas montażu okien w stosunku do tradycyjnego montażu na foliach. Nie jest przy tym wymagane stosowanie jakichkolwiek innych materiałów do wykonania uszczelnienia – w trzech warstwach występuje jedna taśma. Ponadto taśmy nie mają ograniczeń temperaturowych, są odporne na wiatr i deszcz do 600 Pa, zachowując przy tym stabilność pogodową, UV oraz zdolność ruchów dylatacyjnych.

Zamieszczone rysunki nie są wykonane w skali do rzeczywistych wymiarów, są to rysunki poglądowe, uwzględniające wybrane elementy montażu.