Czym kierować się przy wyborze okien (poza wyglądem i ceną)

Nowe okna to zakup na długie lata. Jeśli z problemem ich wymiany borykamy się po raz pierwszy lub robiliśmy to ostatnio dawno  temu, możemy być totalnie zaskoczeni dzisiejszą innowacyjnością tych produktów. Branża okienna przeszła w ostatnim czasie tyle przeobrażeń technologicznych, że okno nie jest już jedynie szybą oprawioną w ramy. Decyzja  zakupowa nie jest zatem prosta i wiąże się z koniecznością odpowiedzenia sobie  na wiele pytań. Część z tych odpowiedzi będzie miała wpływ na cenę. Są jednak i takie czynniki, które nie zwiększają znacząco kosztów, a wpływają na późniejsze zadowolenie użytkowników.

Okna plastikowe, drewniane czy aluminiowe?

Najtańsze i jednocześnie najbardziej popularne są obecnie okna plastikowe (PVC). Profile z wysokoudarowego polichlorku winylu występują w klasach: A, B i C, w zależności od grubości ścianek. Większa grubość profili daje gwarancję większej ich wytrzymałości. Wprawdzie i tak normą jest zbrojenie okien z PVC stalą, ale z kolei ta zmniejsza izolacyjność termiczną okien. Dlatego też podczas produkcji stolarki energooszczędnej stosuje się większą liczbę komór, w których zbrojenie stanowią tworzywa sztuczne. Standardowe okno plastikowe ma aktualnie profil pięciokomorowy, którego grubość wynosi około 70 mm.

Dobrej jakości okna drewniane są droższe niż okna z PVC, ale też i bardziej termoizolacyjne. Wyroby, które są dzisiaj oferowane przez renomowanych producentów nie mają nic wspólnego z tymi, które w swoim czasie masowo wymienialiśmy na popularne „plastiki”. Wykonuje się je z wysokogatunkowego drewna (dębiny, gatunków iglastych lub egzotycznych), klejąc surowiec warstwowo lub łącząc go na mikrowczepy. Ta technologia pozwala uzyskać odpowiedniej grubości ramy, które nie ulegają wypaczaniu. Typowe okienne ramy z drewna mają grubość 68 mm. Dla okien energooszczędnych grubość ta wynosi 88 mm. W drugiej z wymienionej rodzajów stolarki stosuje się też dodatkowe wkładki izolacyjne, które poprawiają parametry cieplne.

Okna o profilach aluminiowych są bardzo trwałe i nie wymagają żadnych zabiegów konserwacyjnych. W mieszkalnictwie stosuje się je raczej w budynkach o nowoczesnej formie architektonicznej i tylko w wersji ocieplonej, tj. wypełnionej materiałem termoizolacyjnym. Zaletą okien aluminiowych jest możliwość nabycia ich w różnorodnej kolorystyce (aluminium jest materiałem nadającym się do malowania), co pozwala w łatwy sposób dopasować okna do nietuzinkowych elewacji.

Ciekawą propozycją rynkową są aluminiowe nakładki przeznaczone do stosowania na zewnętrznej stronie okien drewnianych oraz PVC. Takie rozwiązanie pozwala uzyskać okna bardzo trwałe, ciepłe i o eleganckim wyglądzie.

Jaki pakiet szybowy?

Najprostszy pakiet szybowy to pakiet jednokomorowy, w skład którego wchodzą dwie tafle szkła. Nie jest to jednak zestaw, który w dzisiejszych czasach można byłoby polecić do użytkowania w budynkach energooszczędnych. Dużo lepsze parametry termoizolacyjności mają okna z zestawem dwukomorowym, składającym się z trzech szyb. Dodatkową poprawę izolacyjności cieplnej przynosi pokrycie szkła specjalną powłoką niskoemisyjną, stosowanie tzw. ciepłych ramek dystansowych oraz wypełnianie przestrzeni międzyszybowej kryptonem (gazem o właściwościach lepszych niż te, które posiada argon).

Okucia okienne, czyli komfort i sposoby otwierania okna

Choć niektórym z nas może wydawać się, że okucia okienne to niewiele znaczące elementy stolarki, to w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Od kombinacji i ilości zastosowanych okuć zależeć będzie bowiem bezpieczeństwo i wygoda obsługi okna. To, że dziś wymagamy okuć, które nie ulegną szybko zużyciu i nie będą wymagały dużego wysiłku podczas ich użytkowania jest już właściwie normą. Jednak oprócz tego dobrze jest, gdy okucia umożliwiają mikrowentylację pomieszczeń, są ukryte pod przylgą okienną, mają możliwość stopniowania uchyłu oraz ogranicznik otwierania.

W przypadku okien usytuowanych na niskich parterach, do których jest łatwy dostęp od zewnątrz – warto inwestować w klamki z kluczykiem lub specjalnym przyciskiem.Zamknięte od strony wewnętrznej, utrudniają potencjalnym złodziejom dostanie się do naszych domów. W oknach bardziej narażonych na włamanie dobrze jest też posiadać specjalne zaczepy uniemożliwiające wyważenie skrzydła z ościeżnicy.

Należy zdawać sobie sprawę, że od rodzaju zastosowanych w oknach okuć zależny jest sposób otwierania skrzydeł. W pomieszczeniach mieszkalnych rzadko stosuje się stolarkę nieotwieralną. Najczęściej zaś spotykane aktualnie okna, to okna uchylno – rozwieralne. Niektórzy producenci oferują też okucia umożliwiające przesuwanie okna, składanie bądź jego obracanie. Stolarka  przesuwna bardzo szybko zyskuje w Polsce popularność. Obecnie większość projektów domów jednorodzinnych zakłada duże, przesuwne przeszklenia.
Natomiast znacznie rzadziej spotyka się okna składane. Z kolei w zawiasy obrotowe wyposaża się najczęściej okna dachowe.

Parametry, które należy uwzględniać podczas wyboru okien

Zarówno kupujący, jak i sprzedawcy stolarki okiennej za najważniejszy parametr okien stawiają aktualnie ich przenikalność cieplną, tj. współczynnik Uw. W dobie nastawienia na oszczędność energii i wzrastających wymagań Unii Europejskiej, co do standardów izolacyjności cieplnej budynków mieszkalnych jest to słuszne. Warto przypomnieć, że na parametr U składa się przenikalność cieplna szyby (Ug) i przenikalność cieplna ramy okiennej (Uf). Standardowe okna charakteryzują się obecnie przenikalnością cieplną na poziomie 1,2 – 1,3 W/(m² • K). Należy jednak zdawać sobie sprawę, że od roku 2017 nie będzie już można wstawiać do budynków mieszkalnych okien o Uw wyższym niż 1,1 W/(m² • K), a po roku 2021 - okna w naszych domach będą musiały mieć Uw < 0,9 W/(m² • K). Jest to całkiem niedaleka przyszłość, co podczas wyboru  okien warto uwzględniać już dziś.

Jednak oprócz parametru izolacyjności cieplnej – współczesną stolarkę oznacza się jeszcze wieloma innymi współczynnikami. Mogą one być dla nas mniej lub równie ważne co Uw (w zależności od strefy klimatycznej, w której znajduje się dom oraz lokalizacji okna w budynku). Najważniejsze oznaczenia, z jakimi spotkamy się podczas zakupu okien to:

• Właściwości akustyczne – Rw. Podaje się je w decybelach (dB). W normalnych warunkach wystarczająco komfortowe będzie okno o Rw = 33 dB. Jednak w okolicach bardziej hałaśliwych warto stosować stolarkę o Rw 40 – 45 dB.
• Odporność na włamanie – klasa RC-1 – RC-6. Na wyższych kondygnacjach budynków, osiedlach strzeżonych, itp. nie ma konieczności stosowania okien o podwyższonej odporności na włamanie. Najczęściej wybiera się wówczas okna o klasie RC-2.
• Wytrzymałość mechaniczna – klasa 1 – 4. Okna powinny być jak najbardziej trwałe i wytrzymałe. Warto więc wybierać stolarkę o jak najwyższej klasie wytrzymałości mechanicznej.
• Przepuszczalność powietrza – klasa 1 – 4. Im wyższa klasa przepuszczalności powietrza, tym okno jest bardziej szczelne. Okna o najwyższej klasie przepuszczalności powietrza powinno stosować się tylko w budynkach z wentylacją mechaniczną. Przy wentylacji grawitacyjnej bardzo szczelne okna warto doposażyć w nawiewniki.
• Wodoszczelność – klasa 1A – 9A. Najwyższa klasa wodoszczelności okien jest gwarancją na to, że stolarka nie będzie przeciekać nawet przy bardzo poważnych opadach i dużej sile wiatru (ponad 100 km/h).
• Odporność na obciążenie wiatrem – klasa A1 – C6. Wyższe klasy odporności na parcie wiatru zapewniają o większej sztywności i oporności przed ugięciem się ramy okiennej. Standardowe okna mają klasy B3 – B4. Jednak na terenach bardzo wietrznych lepiej posiadać stolarkę o klasach C3 – C4.
• Przepuszczalność energii słonecznej – g. Im wyższa procentowa wartość współczynnika g, tym więcej słońca dotrze do wnętrza. Niekiedy jest to zjawisko niepożądane, ale w domach energooszczędnych i oknach eksponowanych na południe współczynnik g nie powinien być niższy niż 45%.

Co jeszcze warto wiedzieć oknach?

Okna oferowane przez polskie punkty sprzedaży obowiązkowo muszą posiadać tzw. kartę wyrobu. Jest to szczegółowy opis produktu i parametrów, jakimi się on charakteryzuje. Jeśli sprzedawca deklaruje, że okno jest certyfikowane – poprośmy go o dokumenty, które potwierdzą ten fakt i sprawdźmy, kto wydał dany certyfikat. Pamiętajmy też, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, okna powinny być opatrywane znakiem budowanym B lub znakowane poprzez symbol CE, co potwierdza zgodność wprowadzonych do sprzedaży wyrobów z normami i aprobatami technicznymi.

Dowiedz się więcej o oknach energooszczędnych