Jakie okna?

Okna to nie tylko kawałek szkła w ścianie. Oprócz doświetlania i wentylacji pomieszczeń - funkcji oczywistych - zapobiegają także utracie ciepła, chronią przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym i hałasem, stanowią barierę dla i złodziei. Mają także wpływ na koszty związane z użytkowaniem budynku.

Wybierając więc okna trzeba dokładnie wiedzieć przed czym powinno chronić, a co za tym idzie jakie powinno mieć parametry. Wybór materiału z jakiego wykonane są profile okienne - drewno, PVC czy aluminium - nie jest problemem, ponieważ wszystkie obecnie produkowane pod względem jakości i trwałości są bardzo podobne. Decydujący wpływ ma tutaj oszklenie, ale współczesne technologie pozwalają na zaspokojenie potrzeb najbardziej wymagających klientów.

Okna ciepłe...

Pojedyncze szyby o niskim oporze cieplnym zostały wyparte przez szyby zespolone. Są to dwie (najczęściej) lub więcej trwale połączone tafle szkła, między którymi znajduje się gaz - powietrze, argon, ksenon lub krypton. Powierzchnie szkła pokryte są powłokami niskoemisyjnymi. Szyby mają przewodność cieplną niższą od przewodności cieplnej powietrza, co powoduje obniżenie przenoszenia ciepła w warstwach powietrza na drodze promieniowania i przewodzenia. W ten sposób osiąga się znacznie niższe wartości współczynnika przenikania ciepła (około 30%) szyb zespolonych niż w wypadku szklenia szkłem zwykłym. Oznacza to, że przez 20-30 lat użytkowania okien przez te okna będziemy tracić 30% mniej energii, zmniejszą się koszty ogrzewania. Szczelne okna to nie tylko zatrzymują ciepło, ale także chronią przed zimnym powietrzem z zewnątrz budynku. Trzeba jednak pamiętać o wentylacji, która nie może zostać zakłócona. Okno powinno przepuszczać tyle powietrza, by pomieszczenia były dostatecznie wietrzone, ale żeby z powietrzem nie uciekało zbyt dużo ciepła.
Szczelność okien na przenikanie powietrza określana jest przez współczynnik infiltracji powietrza a [m²/(m·h·(daPa)^2/3). Jeśli jest on mniejszy niż 0,3 to mamy do czynienia z oknami szczelnymi i można je montować w budynku z wentylacją mechaniczną nawiewno-wywieną lub klimatyzacją. Okna rozszczelnione o współczynniku infiltracji od 0,5 do 1,0, wyposażone w lufcik lub skrzydło uchylne stosuje się w domach z wentylacją grawitacyjną.

...trwałe i szczelne

Okna powinno się dobierać w zależności od stref obciążenia wiatrem, na jakie podzielony jest kraj. Zależnie od swojego kierunku i siły może on wpychać lub wyrywać okno. Uwzględnienie stref jest ważne, ponieważ w wietrzy dzień szyby mogą popękać, okno może zostać wyrwane z ościeżnicy, a podczas deszczu woda może zalać pomieszczenia. Szczelność konstrukcji okiennych określa różnica ciśnień (tabela 1 i 2).
Okna powinny także chronić przed niepożądanym hałasem. Szyba zespolona dobrze tłumi hałas, jednak w miejscach szczególnie narażonych dobrze jest zdecydować się na okna o podwyższonej izolacyjności akustycznej.

Tabela 1. Wartość różnicy ciśnień powietrza p, przy której okna powinny być wodoszczelne, dla domów niższych niż 8 m

Tabela 2. Wartość różnicy ciśnień powietrza p, przy której okna powinny być wodoszczelne, dla budynków wysokich

Tabela 3. Minimalne wartości wskaźnika izolacyjności akustycznej R_w dla ściany pełnej i okien

Wentylacja

Wentylacja jest konieczna do usuwania zużytego powietrza i wody, która pochodzi z przemiany materii oraz jest produktem czynności domowych, na przykład gotowania, prania. Wymiana okien na szczelne powoduje zmniejszenie lub uniemożliwienie wymiany powietrza. Wpływa to niekorzystnie na samopoczucie mieszkańców,  na działanie urządzeń gazowych (termy łazienkowe gasną
z powodu braku odpowiedniego przepływu powietrza), a także prowadzi do powstawania grzyba
i pleśni. Tak więc wymieniając okna na szczelne należy pamiętać o wietrzeniu mieszkania. Okna można także częściowo rozszczelnić. Powoduje to jednak przedostawanie się kurzu z zewnątrz budynku. Niektórzy producenci oferują okna mające specjalnie regulowane otwory wentylacyjne.

Kupując okna zapytaj:

• referencje oraz ile lat firma jest na rynku,
• opinię Instytutu Techniki Budowlanej - informacja, że firma oczekuje na opinię ITB nie oznacza, że będzie ona pozytywna,
• gwarancję,
• czym różni się oferowane okno od konkurencji, porównując ceny zawsze porównuj podobne produkty (okucia, szyby).

Aprobaty techniczne

Wszystkie informacje o oknach określonego systemu konstrukcyjnego, potwierdzające ich przydatność do stosowania w budownictwie można znaleźć w Aprobatach Technicznych Instytutu Techniki Budowlanej. Przeprowadza on badania i decyduje czy  okna spełniają wymagane parametry normatywne. Okno musi uzyskać pozytywną ocenę w zakresie sprawności działania skrzydeł, wielkości siły potrzebnej do uruchomienia okuć, odporności na obciążenia statyczne i dynamiczne oraz nośności połączeń elementów w narożach ram. Trwałość użytkowa okien sprawdzana jest podczas 10 000 cykli otwarcia i zamknięcia skrzydła. Nie może dojść do uszkodzenia skrzydła i okuć, a szczelność na przenikanie wody i powietrza nie powinny ulec pogorszeniu.
Przeprowadzane są także badania odporności na obciążenia symulujące działanie wiatru, w których sprawdza się czy nie zostały przekroczone dopuszczalne wielkości ugięć elementów okiennych. Stanowią podstawę do określenia możliwości zastosowania okien w określonej strefie klimatycznej.
Wykonuje się także badania izolacyjności cieplnej i akustycznej. Pierwsze z nich pozwalają określić przydatność okna jako cieplnej przegrody zewnętrznej, drugie określają zakres zastosowania okna w zależności od poziomu hałasów zewnętrznych.

Eksploatacja okien zależy od:

• pomiaru i projektu zamontowanego okna,
• wykonania z zachowaniem wszystkich parametrów jakościowych,
• montażu,
• obróbki zamontowanego okna,
• używania funkcji otwierania i uchyłu zgodnie z instrukcją zachowując odpowiednie położenie klamki,
• regularnego mycia i konserwacji.