Okna odporne na wiatr

Po każdej nawałnicy do remontu zerwanych dachów, wyrwanych okien i połamanych płotów, przystępują setki rodzin. A tysiące nawet nie dostrzega mikropęknięć spowodowanych wiatrem, które choć niewidoczne, w przyszłości mogą mieć duże znaczenie dla funkcjonalności domu.

Z zapowiedzi synoptyków wynika, że do tego rodzaju zjawisk atmosferycznych powinniśmy zacząć się przyzwyczajać, dlatego o dobre materiały warto zadbać już na etapie projektu. O dobre okna powinni zatroszczyć się zwłaszcza mieszkańcy wysokich pięter i właściciele domków na otwartym terenie. To tam wiatr wieje z największą siłą, powodując ugięcia i mikropęknięcia ramy. Żeby zrozumieć z jak dużą siłą działa na okna, warto zdać sobie sprawę, że wiatr wiejący z prędkością 100 km/h to żywioł, który łamie drzewa, przewraca ludzi i może zmieniać kierunek jazdy samochodu. Takich nawałnic mamy w Polsce przynajmniej kilkanaście w roku. Nie bez znaczenia jest również położenie geograficzne budynku.

Tylko w pierwszych miesiącach 2008 roku nad Polską przeszły 3 potężne orkany - nad morzem, w Wielkopolsce i na Podhalu. W sierpniu 2009 r. mieliśmy serię najbardziej spektakularnych tornad w województwie opolskim i kilka gwałtownych burz nad Śląskiem i Krakowem. Potężna nawałnica nie ominęła też Warszawy, w lipcu zalewając większość ulic, piwnic i parkingów podziemnych.

Wiatrowa mapa Polski pozwala ocenić, które województwa są najbardziej narażone na gwałtowne podmuchy wiatru. Im ciemniejsze miejsca na mapie, tym wiatry w regionie są silniejsze, a nawałnice zdarzają się częściej. Idąc tym tropem, w szczególnie sztywne okna, powinni się wyposażyć mieszkańcy strefy I i II, choć doświadczenia ostatnich lat pokazują, że nie ma regionów gdzie nawałnice nie występują wcale (rys. 1).

Okna o dużej odporności na wiatr są nie tylko sztywniejsze, ale też lepiej zabezpieczone. Wichurom często towarzyszą ulewy, więc powinno być też wodoodporne. O tych właściwościach mówią dwa ważne okienne współczynniki - im lepsze osiągną wartości, tym większa pewność, że okna przetrwają każdą wichurę:

• odporność na obciążenie wiatrem,
• wodoodporność.

Informację tę powinniśmy znaleźć na karcie wyrobu dołączonej przez producenta do każdego okna.

Odporność na obciążenie wiatrem odpowiada na pytanie, przy jakim obciążeniu wiatrem, wiejącym wprost na okno, nastąpi maksymalne dopuszczalne ugięcie ramy, a to jest dopuszczane na poziomie 1/150 jej długości (tabela 1).

Tabela 1. Tabela klas odporności na wiatr okien według obowiązującej normy budowlanej.

Z tabeli pokazującej wartości poszczególnych współczynników, możemy odczytać o ile ugnie się rama okna, na które działa określone ciśnienie, czyli parcie wiatru. Żeby jednak zrozumieć co oznaczają, należy przełożyć wartość ciśnienia próbnego, na odpowiadającą mu prędkość wiatru, co obrazuje tabela 2.

Tabela 2. Prędkość wiatru odpowiadająca sile ciśnienia próbnego.

Okno o najwyższej odporności na siłę wiatru jest oznaczone symbolem C-6. Oznacza to, że wiatr wiejący z prędkością ponad 205 km/h odkształci jego ramę o 1/300 jej długości (dwumetrowy balkon ugnie się o 6 mm). Z kolei okno o najniższej odporności na siłę wiatru oznaczone będzie symbolem A-1, co oznacza, że już wiatr wiejący z prędkością 90 km/h doprowadzi do maksymalnego ugięcia ramy, a więc o 1/150 jej długości (dwumetrowy balkon wygnie się od pionu o 13 mm).

Biorąc pod uwagę nasze warunki klimatyczne, w przeciętnym budynku mieszkalnym wystarczy okno o odporności na obciążenie wiatrem w klasie C-3/C-4. Tylko w regionach najbardziej narażonych na silne wiatry, a więc na dużych wysokościach lub w szczerym polu, powinniśmy stosować okna mocniejsze, np. w klasie C5, które wytrzymają nawałnicę pędzącą z prędkością ponad 200 km/h. W ofercie okien aktywnych przekrój tych wartości jest tak duży, że mieszkaniec każdego regionu znajdzie okno właściwe dla siebie.

Innym, ważnym w kontekście nawałnic współczynnikiem jest wodoszczelność okna. Ulewy to często nieodłączny element gwałtownych nawałnic i powoduje nie mniejsze szkody, jeśli niewystarczająco odporne okna przepuszczą wodę do środka. Żeby tego uniknąć, warto pomyśleć o tym już na etapie projektowania. Norma budowlana regulująca wodoszczelność okna, ustala dla nich aż 10 klas (tabela 3).

Tabela 3. Klasy wodoszczelności okna według obowiązującej normy budowlanej.

Okno, które przecieka kiedy tylko spadnie na nie kropla wody, niezależnie czy wieje wiatr, czy nie, będzie oznaczone symbolem A-1, bo tam ciśnienie wywierane przez wiatr wynosi 0 Pa. Nie ma wiatru, a woda jest na podłodze. Klasa wodoszczelności Exxx (w miejsce xxx wpisuje się wartość ciśnienia próbnego) oznacza, że okno jest szczelne na wodę opadową przy wiatrach wiejących z prędkością odpowiadającą temu ciśnieniu. W najbardziej narażonych na ulewy i wichury regionach, wystarczające jest okno w klasie 8-9A, ale w ofercie okien aktywnych większość osiąga maksymalne wartości tego współczynnika, więc do nich wystarczy zawęzić obszar swoich poszukiwań, żeby dokonać dobrego wyboru.